Inhoudsopgave
Kosten bezwaar en beroep: procederen is niet gratis
Het bestuursrecht gaat over de regels tussen de burger en de overheid. Door het bestuursrecht kan jij beslissingen van de overheid aanvechten en laten toetsen door een rechter. Het speelt een belangrijke rol in onze rechtsstaat en het waarborgen van iedereen zijn belangen.
Wanneer iemand het niet eens is met een beslissing van de overheid, kan men een bestuursrechtelijke procedure starten. De verschillende procedures heb ik uitgelegd in een eerdere blog. Helaas zijn de procedures niet gratis. In deze blog leg ik uit wat de belangrijkste kosten zijn.
1. Griffierecht
Een van de eerste kosten is het griffierecht. Iedereen die een procedure start bij de rechtbank moet griffierecht betalen voordat de rechtbank de zaak in behandeling neemt. De hoogte van het griffierecht is afhankelijk van de procedure, de zaak en wie de procedure start. Een ‘particulier’ (een burger) betaalt namelijk minder griffierecht dan een ‘rechtspersoon’ (een bedrijf of organisatie). De griffierechten 2024 zijn:
- Rechtbank: Voor burgers: € 51 voor zaken over toeslagen of uitkeringen
- Rechtbank: Voor burgers: € 187 voor andere zaken (zoals de urgentieverklaring)
- Rechtbank: Voor bedrijven en organisaties: € 371 (alle zaken)
- Hoger beroep: Voor burgers: € 138 voor zaken over toeslagen of uitkeringen
- Hoger beroep: Voor burgers: € 279 voor andere zaken
- Hoger beroep: Voor bedrijven en organisaties: € 559 (alle zaken)
Jij betaalt deze kosten voor elke procedure die jij bij de rechtbank start. Wil jij naast een beroepsprocedure ook een spoedprocedure (een ‘voorlopige voorziening’) starten? Dan betaal jij twee keer het griffierecht. Voor een bezwaarschriftprocedure betaal je geen griffierecht.
Deze griffierechten gelden in de meeste gevallen. De hoogte van het griffierecht kun jij ook vinden op de website van de rechtspraak.
2. Kosten van jouw advocaat

Andere kosten bezwaar en beroep zijn voor het werk van jouw advocaat. Veel mensen gebruiken de kennis, ervaring en expertise van een advocaat. Een advocaat biedt veel hulp maar kost ook geld. Hoeveel een advocaat kost, hangt af van de advocaat zelf en hun ervaring, specialisme en het kantoor waar zij werken.
Kan jij een advocaat niet betalen? Misschien kom jij een aanmerking voor financiële hulp voor de kosten van een advocaat: een rechtsbijstandstoevoeging. De kosten bezwaar en beroep zijn dan lager.
Ik heb een uurtarief van tussen de € 165 en € 200 (prijzen 2024). De precieze hoogte is afhankelijk van jouw zaak. In de meeste gevallen kan ik je ook helpen op basis van een rechtsbijstandstoevoeging. Meer informatie over de tarieven staat op de website van mijn kantoor: Kortman Advocaten – Tarieven.
3. Expertisekosten
In sommige zaken is het slim om een deskundige in te schakelen. Als advocaat heb ik namelijk geen kennis over medische of bouwtechnische vragen. Een arts, sociaal-medisch adviseur, bouwkundige of bezonningsingenieur kan een rapport opstellen over jouw situatie.

Een deskundige helpt dan met het verzamelen van bewijs om jouw zaak sterker te maken. De kosten van een expert hangen af van de moeilijkheid van jouw zaak en de nodig expertise. Expertisekosten verschillen van enkele honderden tot duizenden euro’s.
4. Overige kosten bezwaar en beroep
In sommige gevallen moeten officiële documenten worden opgevraagd of is een vertaling nodig. Soms biedt mediation een oplossing. Mediation is vaak goed voor de zaak, maar brengt kosten met zich mee. Deze kosten verschillen, maar moeten zeker niet over het hoofd worden gezien bij het inschatten van de totale kosten.
Wat als ik de kosten bezwaar en beroep niet kan betalen?
Advocaatkosten
Voor iedereen die de kosten van een advocaat niet kan betalen, bestaat de rechtsbijstandstoevoeging. De Raad voor Rechtsbijstand bepaalt of jij recht hebt op financiële hulp voor de kosten van een advocaat. De toevoeging is bedoeld om juridische bijstand betaalbaar te maken voor mensen met een laag inkomen en weinig vermogen. Wanneer iemand recht heeft op een toevoeging, betaalt de overheid de kosten voor juridische bijstand voor een deel of helemaal.
Niet voor alle zaken heb jij recht op een rechtsbijstandstoevoeging. Voor zaken tegen het CBR of het indienen van een aanvraag kun jij geen financiële hulp krijgen voor de kosten van een advocaat.
Voor jouw advocaat moet jij wel een eigen bijdrage betalen. De hoogte van de eigen bijdrage hangt af van jouw inkomen. De Raad voor Rechtsbijstand kijkt hiervoor naar jouw inkomen van twee jaar geleden. De laagste eigen bijdrage is op dit moment € 165 (2024) voor de meeste zaken. Jouw advocaat vraagt de rechtsbijstandstoevoeging aan. Hou er rekening mee dat de eigen bijdrage niet altijd de enige kosten bezwaar en beroep zijn!
Kijk voor meer informatie op de website van de Raad voor Rechtsbijstand.
Vrijstelling griffierecht
Kun jij de kosten voor het starten van een procedure bij de rechtbank niet betalen? Misschien kom jij in aanmerking voor een vrijstelling van het griffierecht. De rechtbank brengt het griffierecht niet in rekening als jouw inkomen minder dan 95% van een maximale bijstandsuitkering is. Vraag jouw advocaat naar de mogelijkheden.
Proceskostenveroordeling

Als jij in bezwaar of bij de rechtbank gelijk krijgt, dan kan de overheid worden veroordeeld in de kosten van de procedure. De overheid betaalt dan (een groot deel van) de kosten van jouw advocaat, het griffierecht en eventuele expertisekosten.
De rechtbank berekent de proceskostenveroordeling met vaste bedragen. Dit betekent dat de proceskostenveroordeling lager kan zijn dan jouw kosten.
In het bestuursrecht wordt jij niet in de kosten van de overheid veroordeeld. Jij hoeft dus bij een verlies van de zaak niet te betalen voor de advocaat van de overheid. Op deze regel bestaat een uitzondering, maar die uitzondering maakt de rechtbank alleen in zeer uitzonderlijke gevallen.
Conclusie kosten bezwaar en beroep
De kosten bezwaar en beroep zijn onder andere afhankelijk van jouw zaak, jouw inkomen en de complexiteit van jouw zaak. Informeer je van te voren goed over de verwachte kosten en voorkom verrassingen! Veel van mijn cliënten hebben recht op financiële hulp voor de kosten van een advocaat, maar dat betekent niet dat procederen verder gratis of goedkoop is. Een goede afweging van de kans van slagen en de kosten is daarom altijd belangrijk.
Stel je vraag aan een advocaat!
Heb jij een vraag over de kosten bezwaar en beroep? Neem contact op met mij, Geert Verhoeven, advocaat gespecialiseerd in het bestuursrecht. Het eerste gesprek is gratis.

Geef een reactie